Ngoài chú trọng phát triển về mặt thể chất – tinh thần, phát triển chỉ số EQ và IQ cũng rất quan trọng đối với trẻ em và cả người lớn. Vậy chỉ số IQ, EQ là gì, giữa chỉ số IQ và EQ có gì khác biệt, chúng có ảnh hưởng thế nào đến tương lai sau này của mỗi người? Cùng mình tìm hiểu ngay nhé!
Tất cả những thắc mắc về EQ, IQ và một trong những chỉ số thông minh khác như AQ, SQ, CQ, MQ… sẽ được giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây để giúp bạn hiểu hiểu rõ về từng chỉ số cũng như biết cách bồi dưỡng, phát triển trẻ từ đó trẻ có thể phát triển tư duy sau này một cách toàn vẹn hơn!
1. Chỉ số IQ là gì?
Chỉ số IQ (Intelligence Quotient) hay gọi là chỉ số thông minh, nó là thước đo khả năng suy luận, nhìn nhận – thấu hiểu vấn đề, khả năng lập kế hoạch, tư duy logic… của một người. Bên cạnh đó, chỉ số thông minh còn giúp chẩn đoán các tình trạng khiếm khuyết trí tuệ ở trẻ.
Nhiều chuyên gia nghiên cứu đã chứng minh và đưa ra kết luận, chỉ số IQ không phải là yếu tố quan trọng, quyết định hoàn toàn sự thành công của một người trong tương lai. Tuy nhiên, việc sở hữu IQ cao cũng giúp ích rất nhiều cho việc học tập, công việc sau này, sắp xếp cuộc sống một cách logic từ đó dẫn đến thành công.
Chỉ số thông minh IQ thường được đo lường bằng các bài kiểm tra trí tuệ, ngoài ra bạn còn có thể căn cứ vào các yếu tố như: sự hài hước, thuận tay trái, có năng khiếu về âm nhạc…
2. Chỉ số EQ là gì?
EQ (Emotional Quotient) hay còn gọi là chỉ số thông minh cảm xúc, nó là thước đo khả năng kiểm soát/ điều tiết cảm xúc, kỹ năng giao tiếp xã hội, động lực thúc đẩy, sự đồng cảm, … của một cá nhân. Chỉ số thông minh trí tuệ thường được dùng để đo lường sự sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú.
Trái ngược với chỉ số thông minh IQ, EQ chỉ số thông minh cảm xúc được cho là yếu tố quan trọng để có thể quyết định đến 80% sự thành công (trong học tập, cuộc sống) và hạnh phúc của nhiều người.
Tương tự IQ, bạn cũng có thể đo lường chỉ số EQ bằng các bài kiểm tra EQ. Một số các câu hỏi như: “Bạn có đang cảm thấy hạnh phúc không?”, “Điều gì khiến chúng ta hạnh phúc?”, “Làm gì để tăng cảm giác hạnh phúc?”, “Tại sao âm nhạc khiến bạn vui?”, “Cảm xúc tiêu cực sẽ cảm giác mạnh hơn cảm xúc tích cực?”…
3. So sánh chỉ số IQ và EQ
Chỉ số thông minh IQ thường đề cập liên quan đến lối tư duy, khả năng nhận thức và trí tuệ. Trong khi đó, chỉ số cảm xúc EQ thường liên quan đến khả năng tưởng tượng, sáng tạo, sự điều tiết cảm xúc, kỹ năng giao tiếp xã hội…
Do đó, nếu đem lên bàn cân hai chỉ số IQ và EQ sẽ khó có thể tránh khỏi sự so sánh khập khiễng. Dưới đây là một số dấu hiệu giúp bạn và phụ huynh có thể hình dung và nhận biết một người, hoặc chính bản thân mình có thuộc tuýp người 1 trong 2 chỉ số IQ và EQ hay không:
3.1. Người có IQ cao
Dựa vào các kết quả nghiên cứu của các chuyên gia, những người có chỉ số thông minh IQ cao sẽ có các đặc điểm như sau:
- Suy nghĩ, tư duy rất logic khi giải quyết các sự việc hay bất cứ vấn đề nào
- Khả năng lập kế hoạch rất chi tiết, rõ ràng và đề ra chiến lược hiệu quả, nhanh chóng đạt được mục tiêu đưa ra
- Có nhiều ý tưởng rất thú vị, không kém phần sáng tạo cũng như khả năng cao hiểu được những ý tưởng trừu tượng
- Khả năng học hỏi và thích nghi nhanh chóng với sự thay đổi của xã hội trong mọi hoàn cảnh
- Khả năng phản biện tốt đi kèm khả năng sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, thông minh, hài hước.
3.2. Người có EQ cao
Những người có chỉ số thông minh cảm xúc EQ cao, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy họ trong đám đông nhờ vào các dấu hiệu sau đây:
- Có khả năng điều chỉnh và làm chủ cảm xúc của bản thân rất tốt dù rơi vào bất kỳ hoàn cảnh nào
- Biết cách kiểm soát cảm xúc, điều khiển hành vi của bản thân, cư xử phù hợp và đúng mực tránh tối đa các xung đột
- Có khả năng thấu hiểu, cảm thông, đồng cảm với người khác
- Khả năng giao tiếp xã hội tốt
- Có khả năng vượt qua được những cám dỗ
Giữa chỉ số IQ và EQ cái nào quan trọng hơn?
IQ và EQ đều là những yếu tố quan trọng và cần thiết trong cuộc sống của con người. Theo các chuyên gia, để đạt được thành công thực sự, chúng ta cần 80% EQ và chỉ 20% IQ. Chỉ số IQ cao giúp chúng ta có khả năng tư duy và tính toán chính xác, trong khi chỉ số EQ cao giúp chúng ta giữ được sự bình tĩnh và đưa ra những quyết định mang tính tầm nhìn và lợi ích chung.
Trong việc xin việc, có chỉ số IQ cao có thể giúp bạn dễ dàng được tuyển chọn. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển trong công việc, chúng ta cần EQ. Không phải lúc nào cũng người thành công đều có chỉ số IQ cao, mà chính là khả năng thuyết phục và lãnh đạo người khác.
Vì vậy, không thể cho rằng IQ hoặc EQ quan trọng hơn nhau. Chúng ta cần biết cân bằng và áp dụng đúng lúc để sử dụng IQ và EQ. Điều này sẽ giúp chúng ta trở nên hoàn thiện và đạt được thành công trong cuộc sống.
4. IQ và EQ test
Có lẽ bạn đã nghe nói rằng điều còn quan trọng hơn cả ‘chỉ số IQ‘ của một người là ‘chỉ số EQ’, hay trí thông minh cảm xúc của họ và quan tâm đến việc học nhiều hơn. Đây là bài Test EQ của chúng tôi. Nhìn chung, trí tuệ cảm xúc liên quan đến việc hiểu và quản lý cảm xúc.
Những người sở hữu đầu óc thiên tài có kết quả bài test IQ bằng bao nhiêu?
Các bài kiểm tra IQ được xây dựng trên cơ sở những Bài đánh giá IQ Quốc tế mang độ chuẩn xác và uy tín cao. Bài kiểm tra IQ có 30 câu hỏi và được thực hiện trong 24 phút. Đó là 1 bí quyết thấp để xác định chỉ số IQ của 1 người trong khoảng 77-142 SD 15 (tương đương mang 95% dân số).
Bài kiểm tra IQ bằng Tiếng Việt với mục tiêu bảo đảm sự công bằng về học thức cho dù người học giỏi hay học kém nhưng đều có thể kiểm tra độ thông minh bằng các câu hỏi iq trừu tượng.
5. IQ được đo như thế nào?
Kiểm tra IQ hiện đại ở Hoa Kỳ xuất phát từ công trình của nhà tâm lý học Henry Herbert Goddard . Goddard đã giúp dịch một bài kiểm tra trí thông minh do nhà tâm lý học người Pháp Alfred Binet phát triển sang tiếng Anh.
Bài kiểm tra này đã được Binet sử dụng để đánh giá các chức năng trí tuệ cơ bản ở trẻ em đi học và hỗ trợ chẩn đoán sức khỏe tâm thần. Các bài kiểm tra IQ đã phát triển đáng kể kể từ đó. Ngày nay, có hơn một chục bài kiểm tra khác nhau được sử dụng để đo lường trí thông minh.
- Thang điểm thông minh Wechsler cho trẻ em (WISC-V)
- Thang đo trí tuệ Wechsler cho người lớn (WAIS)
- Thang đo trí tuệ Stanford-Binet
- Thang đo khả năng khác biệt (DAS)
- Bài kiểm tra thành tích cá nhân của Peabody
Khác với các bài Test IQ thì bài Test EQ dùng để đo chỉ số thông minh cảm xúc!
Cùng Test online miễn phí tại đây
6. 5 loại trí tuệ cảm xúc
Nhà tâm lý học và tác giả Daniel Goleman đã gợi ý rằng có năm thành phần của trí tuệ cảm xúc. May mắn thay, bạn có thể học cách cải thiện những kỹ năng trí tuệ cảm xúc này. Bằng cách nỗ lực và tăng cường những kỹ năng này, bạn có thể trở nên thông minh hơn về mặt cảm xúc.
6.1. Tự nhận thức – Self-awareness
Tự nhận thức, hay khả năng nhận biết và hiểu cảm xúc của chính bạn, là một kỹ năng quan trọng của trí tuệ cảm xúc. Tuy nhiên, ngoài việc chỉ nhận biết cảm xúc của bạn, còn nhận thức được ảnh hưởng của hành động, tâm trạng và cảm xúc của bạn đối với người khác.
Để trở nên tự nhận thức, bạn phải có khả năng theo dõi cảm xúc của chính mình, nhận ra các phản ứng cảm xúc khác nhau và sau đó xác định chính xác từng cảm xúc cụ thể. Các cá nhân tự nhận thức cũng nhận ra mối quan hệ giữa những điều họ cảm thấy và cách họ hành xử.
Những cá nhân này cũng có khả năng nhận ra điểm mạnh và hạn chế của bản thân, cởi mở với thông tin và kinh nghiệm mới, đồng thời học hỏi từ những tương tác của họ với những người khác. Goleman cho rằng những người có nhận thức về bản thân có khiếu hài hước, tự tin vào bản thân và khả năng của mình, đồng thời nhận thức được cách người khác nhìn nhận về họ.
Sự tự nhận thức là:
Nhận thức cảm xúc – Khả năng nhận diện cảm xúc và tác động của cảm xúc.
Sự tự tin – Sự chắc chắn về giá trị bản thân và khả năng của bạn.
6.2. Tự điều chỉnh – Self-regulation
Ngoài việc nhận thức được cảm xúc của chính mình và tác động của bạn đối với người khác, trí tuệ cảm xúc đòi hỏi bạn phải có khả năng điều tiết và quản lý cảm xúc của mình .
Điều này không có nghĩa là đặt cảm xúc vào khóa chặt và che giấu cảm xúc thực sự của bạn – nó chỉ đơn giản là chờ đợi thời điểm và địa điểm thích hợp để thể hiện chúng. Tự điều chỉnh là tất cả về việc thể hiện cảm xúc của bạn một cách thích hợp .
Những người có kỹ năng tự điều chỉnh có xu hướng linh hoạt và thích ứng tốt với sự thay đổi. Họ cũng giỏi quản lý xung đột và giải tỏa các tình huống căng thẳng hoặc khó khăn.
Goleman cũng gợi ý rằng những người có kỹ năng tự điều chỉnh mạnh mẽ thường có sự tận tâm cao. Họ luôn suy nghĩ về cách họ ảnh hưởng đến người khác và họ tự chịu trách nhiệm về hành động của mình.
Tự điều chỉnh bao gồm:
- Tự kiểm soát – Quản lý xung đột.
- Đáng tin cậy – Duy trì sự trung thực và liêm chính.
- Sự tuân thủ – Chịu trách nhiệm về hiệu suất của riêng bạn.
- Khả năng thích ứng – Xử lý các thay đổi một cách linh hoạt trong môi trường khác nhau.
- Sự đổi mới – Sáng tạo với những ý tưởng mới.
6.3. Kỹ năng xã hội – Social skills
Có thể tương tác tốt với người khác là một khía cạnh quan trọng khác của trí tuệ cảm xúc. Có kỹ năng xã hội mạnh mẽ cho phép mọi người xây dựng các mối quan hệ có ý nghĩa với những người khác và phát triển sự hiểu biết mạnh mẽ hơn về bản thân và những người khác.
Sự thấu hiểu cảm xúc thực sự không chỉ đơn thuần là hiểu cảm xúc của bạn và của người khác. Bạn cũng cần có khả năng đưa thông tin này hoạt động trong các tương tác và giao tiếp hàng ngày của mình.
Trong môi trường chuyên nghiệp, các nhà quản lý được hưởng lợi khi có thể xây dựng mối quan hệ và kết nối với nhân viên. Người lao động được hưởng lợi từ việc có thể phát triển mối quan hệ bền chặt với các nhà lãnh đạo và đồng nghiệp. Các kỹ năng xã hội quan trọng bao gồm lắng nghe tích cực, kỹ năng giao tiếp bằng lời, kỹ năng giao tiếp không lời , khả năng lãnh đạo và khả năng thuyết phục.
- Khả năng ảnh hưởng – Gây ảnh hưởng lên người khác, thuyết phục hiệu quả.
- Kỹ năng giao tiếp
- Khả năng lãnh đạo – Truyền cảm hứng, lãnh đạo và dẫn dắt đội nhóm.
- Quản trị xung đột – Thấu hiểu, giải quyết các mâu thuẫn.
- Xây dựng sự kết nối – Phát triển những mối quan hệ tích cực
- Hợp tác và cộng tác – Cộng tác với những người khác để hướng tới mục tiêu chung.
- Kỹ năng làm việc nhóm – Tạo ra hiệu suất lớn khi kết hợp đội nhóm để hoàn thành mục tiêu cụ thể
6.4. Sự đồng cảm – Empathy
Sự đồng cảm hay khả năng hiểu được cảm xúc của người khác là yếu tố quan trọng tuyệt đối đối với trí tuệ cảm xúc. Nhưng nó bao gồm nhiều thứ hơn là chỉ có thể nhận ra trạng thái cảm xúc của người khác.
Nó cũng liên quan đến phản hồi của bạn với mọi người dựa trên thông tin này. Khi bạn cảm thấy ai đó đang cảm thấy buồn hoặc tuyệt vọng, bạn phản ứng như thế nào? Bạn có thể đối xử với họ bằng sự quan tâm và chăm sóc chu đáo hơn hoặc bạn có thể cố gắng vực dậy tinh thần của họ.
Đồng cảm cũng cho phép bạn hiểu các động lực quyền lực thường ảnh hưởng đến các mối quan hệ xã hội, đặc biệt là trong môi trường làm việc. Điều này rất quan trọng để hướng dẫn bạn tương tác với những người khác nhau mà bạn gặp hàng ngày.
Những người có năng lực trong lĩnh vực này có thể cảm nhận được ai sở hữu quyền lực trong các mối quan hệ khác nhau. Họ cũng hiểu cách những lực này ảnh hưởng đến cảm giác và hành vi. Do đó, chúng có thể diễn giải chính xác các tình huống khác nhau dựa trên động lực học của công suất.
Một người có trí tuệ cảm xúc “đồng cảm” tốt thường sẽ có khả năng:
- Thấu hiểu người khác – Làm sáng tỏ cảm xúc đằng sau nhu cầu và mong muốn của người khác.
- Định hướng dịch vụ – Dự đoán, công nhận và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
- Phát triển – Nhận thấy những gì người khác cần để tiến bộ và củng cố khả năng của họ.
- Tận dụng sự đa dạng – Cơ hội rèn luyện thông qua những người đa dạng.
- Nhận thức chính trị – Đọc một dòng cảm xúc của một nhóm và những mối quan hệ quyền lực.
6.5. Motivation – Động lực
Động lực bên trong là một kỹ năng trí tuệ cảm xúc quan trọng khác. Những người thông minh về cảm xúc được thúc đẩy bởi những thứ ngoài phần thưởng bên ngoài như danh tiếng, tiền bạc, sự công nhận và ca ngợi.
Thay vào đó, họ có một niềm đam mê để thực hiện các nhu cầu và mục tiêu bên trong của chính họ. Họ tìm kiếm phần thưởng nội bộ, dòng trải nghiệm từ việc hoàn toàn hòa hợp với một hoạt động và theo đuổi những trải nghiệm đỉnh cao .
Những người có năng lực trong lĩnh vực này thường thiên về hành động. Họ đặt mục tiêu, có nhu cầu thành tích cao và luôn tìm cách để làm tốt hơn. Họ cũng có xu hướng rất cam kết và giỏi chủ động.
Những kỹ năng thuộc nhóm motivation EQ:
- Thúc đẩy thành tích – Không ngừng phấn đấu để cải thiện hoặc đáp ứng tiêu chuẩn xuất sắc.
- Cam kết – Phù hợp với các mục tiêu của đội nhóm hoặc tổ chức.
- Sáng kiến – Sẵn sàng để hành động khi có cơ hội.
- Lạc quan. Theo đuổi mục tiêu một cách bền bỉ, bất chấp trở ngại và thất bại.
7.Các dấu hiệu của EQ cao
7.1. Bạn cố gắng kiểm soát suy nghĩ của mình.
Bạn không có quyền lực đối với những cảm giác bạn tham gia vào một giây nhất định. Tuy nhiên, bạn có thể kiểm soát phản ứng của mình với những cảm xúc đó – bằng cách tập trung vào những cân nhắc của bạn. Bằng cách cố gắng kiểm soát suy nghĩ của mình, bạn phản đối việc biến thành kẻ giam cầm cảm xúc của mình, cho phép bản thân sống thân thiện với mục tiêu và phẩm chất của mình.
7.2. Bạn tỏ ra thông cảm với người khác
Khả năng thể hiện lòng trắc ẩn bao gồm hiểu được suy nghĩ và cảm xúc của người khác giúp bạn dễ dàng kết giao với người khác hơn. Thay vì phán xét hoặc có thành kiến với người khác, hãy cố gắng hình dung quan điểm của họ.
7.3. Bạn ca ngợi người khác
Mọi người đều đau lòng để được công nhận và đánh giá cao. Tại thời điểm bạn ca ngợi người khác, bạn hoàn thành mong muốn của họ và xây dựng một khuôn khổ xác tín. Điều này bắt đầu khi bạn xoay quanh những điều có lợi về người khác. Tại thời điểm đó, bằng cách chia sẻ một cách rõ ràng những gì bạn đánh giá cao về họ, bạn sẽ biến chúng trở thành hình thức tốt nhất.
7.4. Bạn đưa ra những nhận xét phù hợp
Đầu vào đối kháng khá xúc phạm người khác. Trong trường hợp bạn nhận thức được điều này và chuyển phân tích của mình thành phê bình hiệu quả, người thu thập sẽ nghĩ rằng nó hỗ trợ chứ không phải gây hại.
7.5. Bạn tha thứ và không bao giờ nhìn lại.
Hận thù giống như một lưỡi dao hai lưỡi. Trong khi những người làm tổn thương bạn vẫn tiếp tục cuộc sống của họ không có gì đáng ngạc nhiên, bạn không bao giờ cho phép mình hồi phục.
Tại thời điểm khi bạn tha thứ và không bao giờ nhìn lại, bạn ngăn cản người khác giam giữ cảm xúc của bạn – điều khiến bạn đẩy nhanh hơn.
7.6. Bạn giúp đỡ người khác
Có lẽ cách tiếp cận lý tưởng nhất để tác động mạnh mẽ đến cảm xúc của người khác là hỗ trợ họ.
Rất nhiều người thường không bận tâm đến việc bạn đã chuyển đến từ trường đại học nào hoặc thậm chí về những thành tích trong quá khứ của bạn. Có thể như vậy, hành động như háo hức trì hoãn thời gian biểu của bạn để hòa nhập, giúp đỡ và ở bên cạnh họ sẽ tạo niềm tin và thúc đẩy người khác tiếp nhận tín hiệu từ bạn.
8. Các cách để cải thiện EQ
Ngược lại với IQ, các cá nhân thực sự có thể cải thiện kiến thức cảm xúc của họ. Sự thấu hiểu cảm xúc có thể được chuẩn bị, ngay cả ở những người trưởng thành. Điều này phụ thuộc vào một phần khác của khoa học gọi là sự dẻo dai thần kinh.
Sự thấu hiểu cảm xúc có thể được chuẩn bị trong cách cư xử kèm theo:
- Tập trung với mục tiêu mà tâm hồn của bạn ổn định và rõ ràng.
- Chiêm ngưỡng chăm sóc
- Tạo khả năng lắng nghe người khác
- Tiếp tục năng lượng và cảm hứng cho cuộc sống
- Thực hành chánh niệm
- Rèn luyện khả năng phân tích cụ thể
- Khả năng quản trị trước
- Kiểm soát cảm giác tiêu cực
- Nâng cao và cải thiện biệt ngữ trong thư từ
- Làm việc để đặt mình vào vị trí của người khác trong các trường hợp tương ứng
Những chỉ số quan trọng không kém IQ và EQ
Ngoài EQ và IQ, còn có 6 chỉ số khác cũng rất quan trọng trong cuộc sống và phản ánh năng lực của mỗi người. Các chỉ số đó bao gồm:
AQ – Chỉ số vượt khó
Người có chỉ số AQ cao có khả năng vượt qua khó khăn và nghịch cảnh trong cuộc sống. Họ sở hữu trí tiến thủ, kiên trì và đủ sức chịu đựng gian khó. Điều này giúp họ thăng tiến và đạt thành công trong tương lai.
CQ – Chỉ số sáng tạo
Chỉ số CQ cao cho thấy người đó có tư duy và suy nghĩ sáng tạo, khác biệt. Những người có CQ cao thường là những người tiên phong, không bị tụt hậu trong bất kỳ lĩnh vực nào và có tiềm năng phát triển lớn.
SQ – Chỉ số xã hội
SQ tương tự EQ, chỉ số này đánh giá khả năng nhạy bén của người đó đối với tình hình xã hội. Người có SQ cao có khả năng ứng phó với các tình huống công việc theo nhu cầu xã hội, đem lại hiệu quả cao.
MQ – Chỉ số đạo đức
MQ là một cách đo đạo đức thông qua hành động của một người. Đây là một phương pháp hay và chính xác để đánh giá đạo đức của một cá nhân.
LQ – Chỉ số biểu đạt ngôn ngữ
Chỉ số LQ cao cho thấy khả năng biểu đạt ngôn ngữ tốt của người đó. Khả năng sử dụng ngôn ngữ chính xác và nhạy bén giúp họ dễ dàng đạt được thành công.
PQ – Chỉ số đam mê
PQ cao cho thấy sự đam mê với một lĩnh vực nào đó. Người có PQ cao sẽ dành thời gian và nỗ lực để theo đuổi đam mê của mình.
Đó là những chỉ số khác nhau trong con người. Bạn cảm thấy mình có chỉ số nào cao
Xem thêm nhiều điều thú vị tại… …Test Nhanh 3S